تأثیرات آلودگی هوا بر روح و روان انسان ها - وبلاگ ملیسا

به گزارش وبلاگ ملیسا، در بیشتر مقالات و تحقیقاتی که ظرف چند دهه ی اخیر به وسیله محققان و پژوهشگران در کشورهای غربی و در یکی دو دهه اخیر به وسیله پژوهشگران ایرانی در کشورمان، در خصوص آلودگی هوا، تهیه و عرضه شده است، بیشتر به آنالیز ابعاد آلودگی هوا بر جسم انسان و زیان و ضررهای آن به ارگان های مختلف بدن پرداخته شده است، که البته سعی

تأثیرات آلودگی هوا بر روح و روان انسان ها

نویسنده: غلامحسین میرزایی

در بیشتر مقالات و تحقیقاتی که ظرف چند دهه ی اخیر به وسیله محققان و پژوهشگران در کشورهای غربی و در یکی دو دهه اخیر به وسیله پژوهشگران ایرانی در کشورمان، در خصوص آلودگی هوا، تهیه و عرضه شده است، بیشتر به آنالیز ابعاد آلودگی هوا بر جسم انسان و زیان و ضررهای آن به ارگان های مختلف بدن پرداخته شده است، که البته سعی و کوشش این محققان در این زمینه بسیار ضروری، مغتنم و ارزشمند بوده، به ویژه آنکه در این مقالات مضرات آلودگی به دقت و به تفکیک و به صورت تخصصی بر هریک از اعضای بدن نظیر مجاری تنفسی، قلب، چشم، پوست، گوارش و ... مورد بحث و آنالیز قرار گرفته و علل و عوامل و راهکارهای پیشنهادی برای حذف یا کاهش این مضرات ارائه شده است، اما آنچه را باید به آن اذعان و اقرار نمود، این است که در کنار این تحقیقات و مقالات ارزشمند، کمتر می توان مقاله و تحقیقی یافت که به طور جامع و تخصصی به تأثیرات آلودگی هوا بر روح و روان انسان ها پرداخته باشد؛ شاهد این ادعا هم انتشار قابل توجه کتاب ها، جزوات و مقالات متعددی است که هرساله در خصوص تأثیرات و مضرات آلودگی هوا بر بدن انسان به چاپ می رسد یا نتیجه ی آنها بر روی خروجی نمایه های مختلف ملی و بین المللی قرار می گیرد و یا برپایی همایش ها و سمینارهای علمی در سراسر ایران و دنیا ارائه می شود، ولی چنانچه بخواهیم تأثیرات آلودگی هوا را در بعد روحی و روانی انسان آنالیز کنیم، کمتر می توان به مقاله و کتابی معتبر دست یافت و دلیل آن هم این است که کوشش محققان در دهه های اخیر، فقط بر آنالیز تأثیرات آلودگی هوا در بعد جسمی متمرکز بوده و بعد روحی و روانی، به طور سهوی، مغفول و از نظرها دور مانده است. حتی در همین تعداده از نشریه ی پیغام پزشک که بسیاری از مقالات آن به آلودگی هوا و محیط زیست اختصاص یافته است، و اتفاقاً همگی آنها هم حاوی نکات ارزشمندی می باشند، اما در اینجا هم جای مقاله ای در خصوص آثار سوء آلودگی هوا بر روح و روان انسان ها خالی است. طرفه آن که اگر بپذیریم انسان موجودی است دو بعدی که نیمی از هویت او، جسم اوست و نیمه ی دیگرش روح او، پس محققان و دانشمندان و علاقمندان به امر پژوهش در هر زمینه ای که قرار است به تحقیق بپردازند، از جمله در زمینه ی آلودگی هوا، می باید تحقیقات خود را به طور متعادل و متوازن درهر دو بعد جسمی و روحی انسان توزیع کنند. البته این نوشتار کوتاه، قصد ارائه ی یک مطلب علمی در خصوص تأثیرات آلودگی هوا برروح انسان را ندارد و هدف، تنها، زدن تلنگری بر ضرورت پرداختن به این مسأله مهم و هم گشودن پنجره ای نو و زمینه ای تازه فرا روی محققان محترم است تا با ورود به این عرصه نو، علم و دانش خود را در این زمینه هم به کار گرفته و رسالت خود به جامعه را تکمیل کنند.

ولی آنچه مسلم است و از آنچه از گفته ها و مقالات پراکنده در این زمینه، به دست می آید، می توان گفت منشأ یا حداقل، بخشی از منشأ افسردگی ها، زودرنجی ها، پرخاشگری ها، کم شدن آستانه تحمل ها، انزواطلبی ها، خستگی های روحی و روانی و ... که همگی از واکنش های روانی انسان امروزی به تعداد می فرایند، در آلودگی هوا نهفته است و همین است دلیل اینکه وقتی بسیاری از افراد شهر نشین، به ویژه ساکنان کلان شهرها که مدت مدیدی را در متن زندگی ماشینی و آلوده ی شهرها و فضاهای پردود و دم و آسمان های مملو از گرد وغبارهای صنعتی بسر برده اند، برای تفرج و سرگرمی کوتاه، شهر خود را ترک نموده و به دامان طبیعت پاک در روستاها، جنگلها و سواحل روح افزای دریاها و رودخانه ها پناه می برند و وقتی هوای دلکش و با طراوت و سرشار از اکسیژن آن مکان ها را به درون ریه های خود می فرستند، به یکبار نشاط و بهجتی قابل توجه در خود احساس نموده و سبکبال و خوشرو و با سعه صدر با اطرافیان به معاشرت و مصاحبه می پردازند.

امید آن که محققان و دانشمندان به ویژه پژوهشگران محترم کشورمان بر تحقیق در این عرصه ی مغفول هم اهتمام ورزند.

منبع: نشریه پیغام پزشک، تعداده 55..